UNIJNY PAKIET MOBILNOŚCI: TO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ
Po trzech latach negocjacji, w dniu 8 lipca 2020 r. uchwalono tzw. „pakiet mobilności I„. Publikacja tych nowych uregulowań prawnych miała miejsce w dniu 31.07.2020 r. w Dzienniku Urzędowym UE. Zawiera ona wiele nowych przepisów dotyczących drogowego transportu towarowego i ma na celu ujednolicenie stanu prawnego w tej dziedzinie na obszarze UE. Nowe przepisy będą wchodzić w życie w różnym czasie. Poniżej przedstawiamy przegląd najważniejszych zmian.
Jakie nowe uregulowania zawiera pakiet mobilności?
Pakiet mobilności I składa się z dwóch rozporządzeń i jednej dyrektywy. Pierwsze rozporządzenie poświęcone jest głównie kwestii dostępu do rynku dla przedsiębiorstw transportowych, natomiast drugie rozporządzenie zawiera przepisy dotyczące minimalnych okresów odpoczynku i maksymalnych godzin pracy dla kierowców. Przedmiotem dyrektywy jest z kolei delegowanie kierowców do pracy za granicą. Oto niektóre z wybranych uregulowań:
- Rozporządzenie wprawdzie nadal umożliwia kierowcom spędzanie dziennego okresu odpoczynku na parkingu lub w ich pojeździe mechanicznym. Jednakże w odniesieniu do cotygodniowego okresu odpoczynku kierowcy muszą mieć możliwość powrotu do miejsca zamieszkania lub otrzymać od swojego pracodawcy odpowiednie zakwaterowanie. To zakwaterowanie nie może znajdować się na parkingu, ale już np. w jego pobliżu. O ile regulacja ta jest nowa dla innych państw członkowskich UE, to w Niemczech obowiązuje ona już od 2017 roku. Z tego też względu pakiet mobilności nie powinien w tym aspekcie rodzić jakiś zmian dla firm posiadających już siedzibę w Niemczech.
- Nowym wymogiem jest natomiast konieczność umożliwienia kierowcom powrotu do miejsca zamieszkania lub siedziby przedsiębiorstwa co cztery tygodnie, celem odbycia odpoczynku trwającego co najmniej 45 godzin. Spełnienie tego wymogu musi być odpowiednio udokumentowane przez pracodawcę.
- Kolejny kluczowy przepis dotyczy delegowania kierowców do pracy za granicą. Zgodnie z tym przepisem przejazdy o charakterze czysto tranzytowym nie są traktowane jako delegowanie do pracy za granicą. W związku z tym, do tranzytu znajdą nadal zastosowanie przepisy kraju macierzystego przedsiębiorstwa logistycznego, dotyczące minimalnego wynagrodzenia za pracę i dni wolnych od pracy.
- Ponadto, w przyszłości, bardziej rygorystycznym kontrolom będzie podlegać działalność kabotażowa. Kabotaż oznacza krajowy transport towarów, który jest realizowany przez zagraniczne przedsiębiorstwo logistyczne. W celu uniknięcia obchodzenia przepisów dotyczących minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujących w poszczególnych krajach, ograniczeniu nie będzie jedynie podlegać, tak jak to miało miejsce w przeszłości, liczba przewozów kabotażowych – oprócz tego, po wykonaniu takiego przewozu, dany pojazd nie będzie mógł zostać użyty w tym samym kraju przez okres czterech dni.
- Już od dłuższego czasu wirtualne firmy posiadające jedynie skrzynkę pocztową w kraju swojej siedziby stanowią problem dla całej UE. Do tego problemu nawiązuje pakiet mobilności I, a to poprzez zobowiązanie przedsiębiorstw logistycznych do prowadzenia regularnej działalności w kraju, w którym mają one swoją siedzibę. Pojazdy transportowe muszą regularnie, w odstępach ośmiu tygodni powracać do kraju, w którym są zarejestrowane. Aby zapewnić należyte udokumentowanie przejazdów, wszystkie pojazdy powinny zostać najpóźniej do dnia 01.01.2025 r. wyposażone w inteligentny tachograf nowej generacji.
Kiedy nowe regulacje wejdą w życie?
Pakiet mobilności I wejdzie w życie etapami w latach 2020-2025. Przepisy dotyczące czasu prowadzenia pojazdów i okresów odpoczynku dla kierowców weszły już w życie 20 dni po ich opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym, tj. w dniu 21.08.2020 r. Zmiany dotyczące delegowania kierowców do pracy za granicą oraz dostępu przedsiębiorstw logistycznych do rynku będą natomiast obowiązywać dopiero odpowiednio od lutego i od maja 2022 r.
Ostatecznie jednak nadal pozostaje wątpliwe, czy pakiet mobilności wejdzie w życie w całości. Już teraz pojawiły się bowiem głosy krytyczne co do częściowo niewydajnych przepisów dotyczących obowiązkowych podróży powrotnych i związanych z nimi „pustych transportów”. Z tego też powodu rząd litewski podjął w dniu 16.09.2020 r. decyzję o zaskarżeniu pakietu mobilności do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Opór przeciwko uregulowaniom pakietu jest także widoczny w innych krajach UE, takich jak Polska, Łotwa i Estonia. Dlatego być może kompromisy osiągnięte w żmudnych negocjacjach nad pakietem zostaną w najbliższej przyszłości ponownie zweryfikowane.
Autor Klaus-Peter Langenkamp oraz Państwa dotychczasowe osoby kontaktowe w kancelarii TIGGES pozostają do Państwa dyspozycji!